Kłamcę poznasz po nosie

Kiedy bajkowy Pinokio kłamał, wydłużał mu się drewniany nos. Niestety ludzi nie demaskuje tak wyraźna charakterystyka. Kłamców nie demaskuje długość nosa… ale jego temperatura. Naukowcy z Uniwersytetu w Granadzie jako pierwsi zastosowali termografię w psychologii.

Termografia to technika oparta na pomiarze temperatury polegająca na rejestracji promieniowania cieplnego. Ta popularna metoda stosowana jest w przemyśle (w celu zabezpieczenia przed przegrzewaniem się urządzeń), budownictwie (szczelność izolacji budynków) i medycynie (diagnostyka). Termografia została opracowana na potrzeby wojska podczas II wojny światowej w USA w celu wykrycia wroga w ciemności (noktowizor).

Dwójka naukowców z Uniwersytetu w Granadzie Emilio Gómez Milán i Elvira Salazara López jako pierwsi postanowili zastosować tę metodę w psychologii. Przeprowadzone przez nich analizy ludzkich twarzy pozwoliły ujawnić wiele faktów dotyczących ludzkiej natury.

Efekt Pinokia
Badanie termograficzne wykazało, że wysiłek mentalny (np. wykonywanie trudnych zadań umysłowych albo oszukiwanie) wywołuje zmiany w temperaturze twarzy. Kiedy kłamiemy, wzrasta temperatura w okolicy czubka nosa i wewnętrznych kącików oczu. – Z oszukiwaniem związany jest element mózgu zwany wyspą (insula) – tłumaczą hiszpańscy badacze. – Wyspa jest elementem tzw. “układu nagrody” uaktywniającym się, kiedy doznajemy prawdziwych emocji. Jest także zaangażowana w regulację temperatury ciała. Im bardziej aktywna jest wyspa (i bardziej prawdziwe uczucia), tym lepsza regulacja ciepłoty ciała i mniejsze wahania temperatury (i na odwrót).

Naukowcy odnotowali także, że w przypadku wysiłku umysłowego (np. głowienia się nad zadaniem matematycznym) temperatura spada. Natomiast kiedy doświadczamy niezwykle silnego lęku – znacznie rośnie.

Obraz z termografu przedstawiający kłamiącego uczestnika eksperymentu.
Obraz z termografu przedstawiający kłamiącego uczestnika eksperymentu

Termalny ślad Flamenco
Badacze zauważyli, że ćwiczeniom aerobowym i tańcowi odpowiadają charakterystyczne zmiany w temperaturze różnych części ciała. Okazało się, że kiedy człowiek tańczy flamenco, temperatura w jego pośladkach się zmniejsza, natomiast w przedramionach rośnie. Badacze nazwali to zjawisko “termalnym śladem Flamenco” (ang. The Thermal Footprint of Flamenco). Także inne formy tańca (np. balet) mają tego typu specyficzne wzorce termiczne.

Gorące emocje
Według naukowców, termograf pozwala ocenić siłę naszych uczuć. Jak się okazało, osoby, które wypadły w kwestionariuszach jako bardzo empatyczne, widząc współtowarzysza rażonego prądem w przedramię, reagowały wzrostem temperatury w tej samej części ciała. Nie tylko emocjonalnie “współodczuwały”, ale dosłownie czuły to, co druga osoba.

Termografia w leczeniu i diecie
Termografia ma bardzo duże znaczenie w diagnostyce klinicznej. U pacjentów z chorobami układu nerwowego takimi jak stwardnienie rozsiane, organizm nie reguluje odpowiednio temperatury ciała i nie dostosowuje jej do warunków zewnętrznych. Charakterystyczne dla danego zespołu klinicznego zmiany w ciele mogą być wykryte przez badanie termograficzne we wczesnym stadium zaawansowania choroby, przez to dużo szybciej zdiagnozowane i następnie z powodzeniem leczone.

Termografia może być również stosowana w celu określenia zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie, co jest bardzo przydatne w indywidualnych próbach utraty wagi, ale zwłaszcza przy okazji stosowania rozmaitych specjalistycznych  treningów i programów ukierunkowanych głównie na spalanie masy tłuszczowej.

Termografia zdradza promile
Oprócz wykrywania emocji i stanu chorobowego, narzędzia termograficzne pomagają stwierdzić, czy ktoś jest pod wpływem alkoholu – pokazują badania opisane w International Journal of Electronic Security and Digital Forensics. Naukowcy z Uniwersytetu w Patras w Grecji zaangażowali 20 uczestników, którzy co 20 minut wypijali kolejno jedną szklankę piwa (330 mililitrów). Po każdej dawce trunku, naukowcy skanowali za pomocą podczerwieni twarze ochotników. Stwierdzono, że u pijanych ludzi, nos i usta są zazwyczaj cieplejsze w porównaniu np. z czołem, a także o wiele bardziej rozgrzane niż u osób trzeźwych.

Podsumowując, różnice temperatury ciała związane są z fizycznym, emocjonalnym i umysłowym stanem człowieka. Kamery termograficzne mają niezwykle szeroki wachlarz zastosowań. Jak podają Milán i López, przy ich pomocy można rozpoznać nawet podniecenie seksualne i pożądanie, ponieważ wywołują one u obu płci wzrost temperatury piersi i genitaliów.

Więcej informacji: Artykuł omawiający wyniki badaczy z Uniwersytetu w Granadzie: http://canal.ugr.es/social-economic-and-legal-sciences/item/61182
Artykuł omawiający wyniki badaczy z Uniwersytetu w Patras: http://www.livescience.com/5937-truth-hangovers-revealed-drunken-study.html
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
2 comments
  1. Bardzo irytujący jest suwak “Podziel się wiedzą z innymi:” zasłaniający początkujące słowa czytanego artykułu. Rozumiem, że chcecie by wiedza pięknie się rozpowszechniała, ale pozwólcie najpierw tą wiedzę zdobyć, bo ciężko się czyta bez widzenia pierwszego wyrazu w wersach :)

    1. Masz rację – dzięki, że to wyłapałeś. Niestety w mojej przeglądarce nic mi “dostępu do wiedzy” nie utrudniało, więc nie wiedziałem, że problem istnieje. Właśnie poprawiłem ustawienia “suwaka” i teraz chyba już się on chowa kiedy trzeba. Daj znać jeśli problem u Ciebie nadal występuje.

      Pozdrawiam,

      Michał

Comments are closed.

Related Posts