Kupowanie zabawki tarzającemu się po ziemi ze złości dziecku, możemy uznać za przejaw rodzicielskiej porażki lub za opłatę na poczet chwili wytchnienia. Jak donoszę badacze, podobne problemy dotykają również innych osobników z rodziny naczelnych.
Jak donosi magazyn Science, szczodrość może być zachowaniem egoistycznym. “Dzielenie się jedzeniem z innymi nie polega na oczekiwaniu na podobną wzajemność w przyszłości” – mówi doktor Jeffrey Stevens z Uniwersytetu w Minnesocie. – “Chodzi tylko o wykupienie chwili spokoju” – przekonuje naukowiec. Małpy dzielące się jedzeniem, chcą jedynie uniknąć nagabywania przez żebrzącego kompana.
Badacz dostarczał umieszczonym w klatce małpom owocowych posiłków. W sąsiedniej klatce zamykał głodnego reprezentanta tego samego gatunku i obserwował zachowania obu zwierząt. małpy bardzo rzadko podawały pokarm przez kraty głodnemu koledze, ale jeśli usunięto dzielące ich pręty i wygłodniały osobnik miał szansę prosić, ukraść lub walczyć o jedzenie, bogatszy osobnik najczęściej dzielił się otrzymaną porcją.
Stevens zaobserwował też, że głodne małpy mocniej nagabywały sąsiada jeśli pokarm był podany w małych porcjach. “Uliczni żebracy również proszę tylko o drobne, zakładając, że zasoby przechodniów są dużo większe” – tłumaczy badacz.
(C) Zdjęcie unsplash.com by Fancycrave
Naczelne są niesamowitym obiektem obserwacji. Tak jak zauważył autor artykułu, zasady społeczne tych zwierząt są niesamowicie podobne do ludzkich. Różnią się tylko stopniem skomplikowania cywilizacyjnego, ale sam rdzeń zachowania pozostaje ten sam.
Przypomniał mi się ciekawy eksperyment z udziałem małp, pokazywany bodajże na Discovery Channel:
Dwa okazy naczelnych były umieszczone w osobnych klatkach połączonych ze sobą na tyle małym otworem że zwierzęta nie mogły swobodnie przechodzić do sąsiedniego pomieszczenia. Jedna cela wyposażona była w zamknięty pojemnik z sześcioma owocami a druga w narzędzie potrzebne do otwarcia tej skrzynki z jedzeniem. Po zapoznaniu się ze swoją sytuację małpa, widząc że pobratymiec nie otworzy sam pojemnika, przerzucił przez otwór narzędzie, dając jednocześnie sygnały by zwierzę spróbowało dostać się do skrzynki z drobną pomocą. Drugi naczelny wziął narzędzie, otworzył pojemnik i oddał wspólnikowi 3 owoce.
Sprawiedliwość, zaufanie, wspólna pomoc – wszystko by osięgnąć zamierzony cel. Widać że pomimo rozwoju cywilizacji nie oddaliliśmy się zbytnio sposobem myślenia od naszych małpich braci skoro te same wartości można zaobserwować w takiej strukturze jak na przykład wolny rynek. Te same sposoby dochodzenia do wspólnych korzyści doskonale sprawują się tak w prymitywnych społecznościach naczelnych jak i w skomplikowanym Świecie ludzi.