Różne oblicza miłości

Miłość osób z zaburzoną osobowością często jest przedstawiana w popkulturze jako miłość namiętna, silna i niebezpieczna. Jak kocha osoba z silną dysfunkcjonalnością? Jaka prawda stoi za zakochanymi do szaleństwa? W artykule opublikowanym w Przeglądzie Psychologicznym przedstawione zostały trzy badania dotyczące spostrzegania, sposobu funkcjonowania i przeżywania miłości. Badacze zakładają, że zaburzenia osobowości ograniczają zdolność ludzi do przeżywania miłości.

Pod uwagę wzięto dziesięć zaburzeń osobowości: z pogranicza, paranoiczne, schizoidalne, schizotypowe, unikające, zależne, antyspołeczne, narcystyczne, histrioniczne i obsesyjno-kompulsywne. W każdym badaniu mierzono objawy zaburzeń osobowości kwestionariuszem Stylu Życia 05/SK.

    Jakie zaburzenia osobowości wyróżniamy?

  • Osobowość z pogranicza – chwiejność nastrojów, silna, niestabilna emocjonalność, silny lęk i poczucie pustki
  • Osobowość paranoiczna – nadmierna podejrzliwość, nieufność, wrogość
  • Osobowość schizoidalna – izolowanie się od społeczeństwa, brak reakcji na pochwały i kary, obojętność, dystans emocjonalny
  • Osobowość schizotypowa – słaby kontakt społeczny, myślenie rozwlekłe, metaforyczne, uczucia niedostosowane do sytuacji
  • Osobowość unikająca – trudności w kontaktach społecznych i unikanie interakcji przy jednoczesnym przeżywaniu braku tych umiejętności
  • Osobowość zależna – potrzeba pozostania pod opieką, lęk przed odrzuceniem, uległość, strach przed popełnieniem błędu
  • Osobowość antyspołeczna – zaburzona umiejętność uczenia się, brak empatii i odruchów moralnych
  • Osobowość narcystyczna – zaabsorbowanie własną osobą, potrzeba bycia podziwianym, niezdolność do przyjęcia innych perspektyw niż własna
  • Osobowość histrioniczna – nadmierne reakcje emocjonalne, teatralność zachowań, potrzeba bycia w centrum uwagi
  • Osobowość obsesyjno-kompulsywna – potrzeba kontroli, dbałość o porządek, dążenie do perfekcji, sztywność i upór

W pierwszym badaniu zmierzono postawy wobec miłości i ich związek z ogólnym nasileniem zaburzeń osobowości w grupie badanej. Okazało się, że osoby, które na skali nasilenia zaburzeń osobowości osiągnęły najwyższe wyniki, miały bardziej nasilone postawy wobec miłości. Zauważono także związek między konkretną postawą a zaburzeniem. Wyniki wskazują, że wysokie ogólne nasilenie dysfunkcjonalności u mężczyzn wiąże się z miłością zaborczą w przypadku większości zaburzeń. Zaburzenia antyspołeczne i narcystyczne charakteryzują się miłością traktowaną jako gra i zabawa, a w przypadku narcystycznego zaburzenia, dodatkowo, pojawia się postawa miłości racjonalnej, skoncentrowanej na korzyściach osobistych. U kobiet można zauważyć, że postawa miłości racjonalnej łączy się negatywnie z zaburzeniami z pogranicza i schizotypowymi. Pozytywne korelacje u pożądanych postaw wobec miłości można dostrzec w zaburzeniu histrionicznym, w którym wyłania się postawa miłości namiętnej. Co więcej, u mężczyzn zaburzenie obsesyjno-kompulsywne związane jest z miłością troskliwą, łączącą pragnienie bliskości z namiętnością.

Drugie badanie dotykało kwestii doświadczania miłości w zaburzeniach osobowości. Wyniki pokazują, że osoby z wysokim wskaźnikiem dysfunkcjonalności wykazują niższy poziom intymności w związku niż badani z niskim wskaźnikiem. Dodatkowo zaburzenia osobowości z pogranicza, schizotypowe i zależne wykazują negatywną korelację ze wszystkimi sposobami doświadczania miłości. Zaburzenie antyspołeczne i histrioniczne charakteryzuje się negatywnym związkiem z intymnością i zaangażowaniem, co pozostawia miejsce jedynie namiętności i może prowadzić do miłości potocznie nazywanej “bez opamiętania”.

W ostatnim badaniu postawiono pytanie o to, jak silną więź z partnerem odczuwają osoby z zaburzeniami osobowości. Wykazano silne negatywne korelacje między siłą więzi małżeńskiej a wysokim ogólnym nasileniem dysfunkcjonalności.

Podsumowując, każde z zaburzeń łączy się z niekorzystnymi postawami wobec miłości. Jednak, w przypadku każdego z tych zaburzeń związki miłosne wyglądają inaczej. Miłość traktowana jako zabawa i manipulatorska postawa w zaburzeniach antyspołecznych i narcystycznych. Zaburzenie histrioniczne wiąże się z fascynacją partnerem i namiętnością, jednak również z brakiem intymności i zaangażowania w związku. Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne dotyczy przedkładania innych planów i celów ponad relacje miłosne.

Warto jednak pamiętać, że skłonności do bardziej opornych i konfliktowych postaw nie spowodują, że stanie się ona “gorszą”. Po pierwsze, większość z nich nie jest czysto destrukcyjna dla partnerów. Po drugie, nad bliskością w związku można i należy pracować! Sile i niepohamowane uczucia, które pozostawimy same sobie, mogą się szybko wypalić. Rozmowy, próby zrozumienia siebie nawzajem i otwartość wobec uczuć może poprawić kondycję naszych relacji miłosnych. I to niezależnie od naszej osobowości.

Więcej informacji:
(C) zdjęcie www.unsplash.com
Trzebińska, E., Jakubiak M., Kołakowski, J. P., Struś, M. (2015) Miłość w zaburzeniach osobowości. Przegląd psychologiczny, 58, nr 3, 365-381
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
8 comments
  1. Opublikowany powyżej artykuł jest ciekawy ze względu na tematologię w nim omawianą, jednakże zarówno dla człowieka zajmującego się psychologią jak i przeciętnego czytelnika jest zbyt ogólnikowy, przedstawia zmyt mało danych. Przedstawia on potwierdzenie tezy, jakoby wszystkie zaburzenia osobowości miały negatywny wpływ na związki miłosne. Autorka pominęła cenny wstęp, który był ważną częścią w artykule źródłowym, omijając w ten sposób definicję i genezę zaburzeń osobowości. Pomijając meritum sprawy, ciężko jest pochylić się nad jej następstwami, w tym wypadku defektem w jednej z form relacji interpersonalnych. Nie wiedząc czym jest zaburzenie osobowości, czytelnik nie będzie w stanie całkowicie zrozumieć treści przedstawionej w notatce. Autorka nie zawarła również informacji na temat współwystępowania zaburzeń i ich tkzw. niespecyficznych form, występujących de facto częściej, niż tak jak zaprezentowała autorka, w specyficznej formie.
    Pierwsze badaniu jako podstawę użyto typologii miłości stworzonej przez Johna Allana Lee. Miało ono ukazać jakie postawy przyjmują osoby zaburzone wobec miłości, do zmierzenia tego zjawiska posłużono się Testem Postaw wobec Miłości (Hendrick i Hendrick, w tłumaczeniu Adamkiewicz, 2010), a do pomiarów zaburzeń osobowości użyto kwestionariusza Styl Życia 05/SK (Trzebińska i Lasota, 2009). Wynik badania ukazały, że osoby z wyższą niedomogą osobowości wykazują bardziej natężoną postawę wobec miłości niż osoby z niską niedomogą osobowości. Kolejne badanie miało poruszyć temat doświadczania miłości. Jego podstawą był model Roberta J. Sternberga. Również i w tym przypadku, wykorzystano kwestionariusz Styl Życia 05/SK (Trzebińska i Lasota, 2009), a do pomiaru sposobu doświadczania miłości, skorzystano z kwestionariusza Skale Miłości (Wojciszke, 1994). Okazało się, że osoby z wysokim wskaźnikiem zaburzenia, słabiej doświadczają bliskości z partnerem, niż osoby z mniejszym wskaźnikiem zaburzenia. Ostatnie badanie miało skupić się na ukazaniu poziomu więzi z partnerem. I w tym przypadku, do pomiaru objawów zaburzeń osobowości użyto kwestionariusza Styl Życia 05/SK (Trzebińska i Lasota, 2009), posłużono się również Skalą Więzi Małżeńskiej (Szopiński, 1980). Wykazano, iż wszystkie zaburzenia osobowści, z wyjątkiem osobowości zależnej, histrionicznej i obsesyjno-kompulsywnej, są negatywnie powiązane z odczuwaniem więzi ze współmałżonkiem. Autorka w swojej notatce w sposób dość ogólnikowy podeszła do opisu badań, nie informując czytelnika o osobach badanych, procedurze i materiałach, opisała jedynie cel oraz wynik badań. Jedynie we wstępie, wspomniała o kwestionariuszu do pomiaru objawów zaburzeń osobowości. Można stwierdzić pewną zależność, pierwsze badanie posiada najwięcej informacji, a ostatnie praktycznie żadnych, być może wynika to ze spadku motywacji autorki. Najbardziej jednak zastanawia mnie podsumowanie i stwierdzenie końcowe, autorka w dość optymistyczny sposób podchodzi do konfliktów zachodzących między partnerami i twierdzi, iż szczere rozmowy są w stanie poprawić kondycję związku. Wydaje się jednak oczywistym fakt, iż prawidłowy, dający satysfakcję związek, składa się z dwóch zdrowych osób, dzielących się wspólnymi pasjami. Zatem, jeśli jeden z partnerów przejawia cechy zaburzenia osobowości i znacząco wpływa to na jakość jego życia, jedynym rozwiązaniem jest terapia, bo żadna rozmowa partnerska nie zmieni struktury osobowości zaburzonego człowieka, problem nie zostanie nigdy rozwiązany. Interesującym byłoby sprawdzić, jakie są skutki takich związków i przeprowadzić czwarte badanie, przy udziale potomstwa badanych.

  2. Artykuł został napisany w sposób przejrzysty, poprawny językowo i stylistycznie, co wpływa na przyjemność czytania i ogólny pozytywny odbiór treści. Język jakim posługuję się autorka jest przystępny dla szerokiego grona odbiorców. Zwroty w tekście w większości nie są akademickie, raczej skierowane do większej grupy społecznej, która może wiele się dowiedzieć oraz nauczyć dzięki informacjom zawartym w artykule. Temat poruszony w felietonie jest ponadczasowy. Miłość dotyczy każdego człowieka, nierzadko spotykamy również osoby z zaburzeniami. Niestety podczas czytania całości, nie znalazłam klarownych odpowiedzi na pytania zadane we wstępie. Wstęp mija się z rzeczywistą problematyką tekstu. Również jest pewna dysproporcja pomiędzy wstępem, rozwinięciem a zakończeniem. Uważam, że prolog mógłby być bardziej obszerny. Przydałaby się podstawowa definicja zaburzenia osobowości. Ramka z odmianami zaburzeń jest bardzo jednoznaczna, rzeczowa i pomocna w rozumieniu artykułu. Podobają mi się także zaprezentowane z badań wnioski. Są sprecyzowane i konkretne. Szkoda, że nie przedstawiono wpływu na miłość wszystkich typów osobowości, które znajdują się w ramce. Jako czytelnik chciałabym wiedzieć na jakiej grupie ludzi zostały przeprowadzone badania, czy kobiet i mężczyzn było tyle samo. Brakuję mi konkretnych danych na temat badań. Czy przeprowadzono replikację i postawiona w tekście teza jest w 100% pewna? Porada kończąca tekst daje nadzieje i motywację do walki o relację, nawet z osobą posiadającą zaburzenia. Chociaż żeby wzmocnić tę poradę, przydałyby się przykłady, argumentacja potwierdzające lub wyjaśniające sposób myślenia autorki. Czy miała doświadczenie z tego typu relacjami? Po przeczytaniu zakończenia odczuwam ambiwalencje i zmieszanie, ponieważ uzyskuję wniosek, że większość zaburzeń oddziałuje destruktywnie na któryś ze składników miłości(np.intymność, zaangażowanie). Następnie otrzymuję otuchę oraz poradę, żeby dbać i starać się o związek z taką osobą. Wolałabym jednoznaczną tezę, chociaż rozumiem obszerność zagadnienia. Poza tym sama idea oraz tematyka artykułu bardzo mi się podoba.

  3. Powyższy artykuł przedstawia nam bardzo ważny temat odczuwania miłości oraz funkcjonowania ludzi w związkach z silną dysfunkcjonalnością. Autorka pomyślała o tym, aby w staranny sposób podzielić swoją pracę na części. Najpierw wyróżniła dziesięć zaburzeń osobowości z dokładnym wyjaśnieniem. Następnie przedstawiła trzy wyniki badań w których między innymi zmierzono postawy wobec miłości i ich związek z ogólnym nasileniem zaburzeń osobowości w grupie badanej. Autorka skupiła się głównie na wnioskach poszczególnych badań. Napisała wszystko krótko, zwięźle i na temat by nie zanudzić czytelnika. Bardzo dobrym rozwiązaniem było podkreślenie owych wyników, gdyż osoba czytająca artykuł nie musi marnować czasu na ponowne szukanie. Wszystko jest dość przejrzyście napisane i wyjaśnione. Autorka postrała się również by wszystkie definicje zostały objaśnione prostym językiem dzięki czemu czytelnik nie będzie miał obaw że czegoś nie zrozumiał. Należy również wspomnieć o tym, że rozważania autorki pokazują jak wielki związek na relacje miłosne mają owe zaburzenia osobowości. Weźmy dla przykładu osobowość paranoiczną. Taka osoba będzie nadmiernie podejrzliwa, nieufna w stosunku do partnera oraz wrogo nastawiona. Badania wykazały silne negatywne korelacje między siłą więzi małżeńskiej, a wysokim ogólnym nasileniem dysfunkcjonalności. Nie wiemy jednak na jakiej podstawie mamy przedstawiony dany wniosek. Możemy się dowiedzieć jedynie dzięki Kwestionariuszowi Stylu Życia 05/SK. Jednakże autorka nie dostarczyła nam żadnych informacji odnośnie procedury powyższych badań, które dałyby możliwość na chwilę refleksji.
    Dany artykuł doskonale przedstawił miłość osób z zaburzoną osobowością. Dowiedzieliśmy się prawdy, która stoi za zakochanymi do szaleństwa. Badania pokazały spostrzeganie, sposób funkcjonowania oraz przeżywania miłości. Czytamy również o tym, że każde z zaburzeń łączy się z niekorzystnymi postawami wobec miłości. Aczkolwiek w każdym przypadku związki miłosne są różne. W podsumowaniu autorka przypomina nam aby nad bliskością w związku choć trochę popracować. Potrzebne są rozmowy, próby zrozumienia siebie nawzajem i po prostu otwartość do drugiej osoby bo inaczej uczucia, które pozostawimy same sobie mogą się nie lada wypalić.

  4. Autorka streszczenia, Pani Karolina Kortals podjęła się bardzo ciekawego, ale jednocześnie trudnego tematu jakim jest miłość osób z zaburzoną osobowością. Autorka przedstawiła swoim odbiorcom, dziesięć zaburzeń osobowości oraz trzy badania dotyczące ich spostrzegania w temacie miłości, które zostały przeprowadzone na podstawie kwestionariusza Stylu Życia 05/SK.
    Autorka streszczenia w bardzo prosty sposób przekazała badania dzięki czemu czytelnik z nieobytym żargonem i nazewnictwem psychologicznym jest wstanie zrozumieć przekaz. Bardzo dobrze, że tekst jest podzielony na wstęp, rozwinięcie oraz zakończenie dzięki czemu streszczenie jest czytelniejsze.
    Na pewno ogromnym plusem jest wyróżnienie przez Panią Karolinę oraz krótki opis dziesięciu zaburzeń osobowości, który może nakłonić czytelnika do refleksji. Również, na co warto moim zdaniem zwrócić uwagę jest podsumowanie, w którym Pani Karolina jasno przedstawia fakty i najważniejsze rzeczy. W kwestii badań, autorka streszczenia zauważa różnice między kobietami, a mężczyznami. Między miłością zaborczą występującą u mężczyzn jak i miłością racjonalną występującą u kobiet. Zwraca uwagę, że jakość więzi małżeńskiej jest związana z występowanie zaburzeń osobowości u partnerów. Skupiła się głównie na przedstawieniu celów badań i wynikających wniosków. Autorka również wyciąga swoje własne wnioski, o których pisze w streszczeniu. Czytelnicy są wstanie pozyskać klarowną wiedzę.
    Uważam, że przytoczone badania są zinterpretowane poprawnie lecz są zbyt okrojone przy tak obszernym i trudnym temacie. Nie otrzymujemy dokładnego opisu przebiegu badań oraz informacji o osobach badanych, miejsca badania. Na pewno brakuje danych liczbowych, które uważam, że są niezbędne i bardzo pomocne.
    Moim zdaniem streszczenie pomimo okrojonej formy badań i zbyt małej ilości informacji przy tak obszernym temacie można i tak uznać za bardzo ciekawy i godny polecenia. Uważam, że czytelnik po przeczytaniu takiego streszczenia mógłby zainteresować się tym tematem jaki przedstawiła Pani Karolina i pogłębić swoją wiedzę również sięgając po inne źródła.

  5. Artykuł został napisany w sposób merytoryczny, poprawny językowo i stylistycznie, co wpływa na przyjemność czytania. Język jakim posługuję się autorka jest przystępny dla szerokiego grona odbiorców. Temat poruszony w artykule jest ponadczasowy. Miłość dotyczy każdego człowieka, nierzadko spotykamy również osoby z zaburzeniami. Niestety podczas czytania całości, nie znalazłam klarownych odpowiedzi na wszystkie pytania zadane we wstępie. Również jest pewna dysproporcja pomiędzy wstępem, rozwinięciem a zakończeniem. Uważam, że wstęp mógłby być bardziej obszerny. Mija się z rzeczywistą problematyką tekstu. Przydałaby się podstawowa definicja zaburzenia osobowości. Podobają mi się zaprezentowane z badań wnioski, są sprecyzowane i konkretne. Szkoda, że nie przedstawiono wpływu na miłość wszystkich typów osobowości, chociaż jest wiele zdefiniowanych w ramce. Jako czytelnik chciałabym wiedzieć na jakiej grupie ludzi zostały przeprowadzone badania, czy kobiet i mężczyzn było tyle samo. Brakuję mi konkretnych danych na temat badania. Czy przeprowadzono replikację i postawiona w tekście teza jest w 100% pewna? Porada kończąca daje nadzieje i motywację do walki o swoją relacje, nawet z osobą mającą zaburzenia. Chociaż przydały by się przykłady potwierdzające lub wyjaśniające sposób myślenia autorki. Czy miała doświadczenie z takimi relacjami? Poza tym sama idea oraz tematyka artykułu mi się bardzo podoba.

  6. W powyższym artykule autorka zadaje bardzo ciekawe pytanie polegające na tym czy dysfunkcje, zaburzenia psychiczne i ich poziom mają wpływ na odbieranie i przekazywanie miłości. Tekst został napisany czytelnie, zwięźle i poprawnie językowo dla czytelnika. Autorka podsumowała całą zawartość artykułu. Na początku na wstępie zadaje kilka typowych pytań aby na końcu postawić tezę która mówi o tym że poczucie miłości jest zależne w różny sposób od zaburzeń psychicznych.
    Na początku autorka streszczenia bardzo estetycznie pokazuje w ramce rodzaje zaburzeń osobowości człowieka oraz je tłumacząc w łatwy do zrozumienia sposób. Dzięki temu czytelnik wie na jakich zaburzeniach eksperymenty się opierały. Niestety brakuje informacji, która była w artykule .która mówi o tym że powyższe zaburzenia z dużym prawdopodobieństwem występują ze sobą albo po podobnej ilości symptomów, nie nakierowując które to zaburzenie jest. Brakuje pokazania na początku takiego samego jak wyżej, zróżnicowania miłości na Eros, Ludus, Pragma itd. co pomogłoby czytelnikowi zrozumieć co dokładnie znaczą te rodzaje miłości w eksperymentach.
    Następnie jest przedstawienie i streszczenie trzech różnych badań które dowodzą tezy postawionej we wstępie. W pierwszym badaniu autorka niestety nie podała żadnych danych i informacji na temat eksperymentów. Nie zawarła żadnych danych liczbowych, grupy badanych ludzi oraz miejsca. Trafnie zauważa że są różnice pomiędzy kobietami a mężczyznami. Pisze że mężczyźni pokazują miłość zaborczą a kobiety miłość racjonalną co jest bardzo ważnym spostrzeżeniem w danym badaniu. Konstruktywnie opisuje i streszcza wyniki badań (bez żadnych danych liczbowych i korelacji) wyciągając te same wnioski co w artykule napisane prostszym łatwym językiem.
    W następnym kroku przechodzi do omówienia drugiego badania które pytało o doświadczanie miłości w zaburzeniach osobowości. Autorka nie wspomina o modelu miłości który w tym kontekście mógłby się przydać. Od razu przechodzi do wyników badań ( własnymi słowami ale treściwie, ponownie bez danych liczbowych) a później pokazuje czytelne i łatwe do przyjęcia wnioski.
    Badanie trzecie opisane bardzo krótko, wniosek który mówi o dużej ujemnej korelacji pomiędzy więzią pary a poziomem dysfunkcyjności jest napisany w kilku zdaniach ponownie bez podanych żadnych danych liczbowych i danych na temat warunków eksperymentu.
    Autorka na koniec wyciąga swoje własne wnioski i spostrzeżenia. Pisze o tym że poziom dysfunkcyjności osobowości odgrywa duża rolę w odczuciu miłości ale według niej da się i warto z tym walczyć co dla czytelnika który szuka ratunku może być pomocnym zdaniem.

  7. Artykuł jest bardzo interesujący i mówi o odczuwaniu miłości przez osoby dotknięte różnym typem zaburzeń osobowości. Autorka streszczenia w bardzo czytelny i przejrzysty sposób przedstawiła badania dotyczące związku między odczuwaniem miłości, a różnymi schorzeniami. Podzieliła swoją prace na części, a także podkreśliła najważniejsze informacje, przez co widzimy wyraźnie wyniki badań i chcąc do nich wrócić nie musimy tracić czasu na szukanie ich. W celu wyjaśnienia danego zagadnienia, autorka użyła prostego języka, nie użwając tym samym zbyt wielu naukowych stwierdzeń, którymi zwykły czytelnik mógłby być zniechęcony, lub utrudniałoby mu to zrozumienie treści.
    Rozważania autorki artykułu wyraźnie pokazują jak wielki związek na relacje miłosne mają zaburzenia osobowości. Warto zwrócić uwagę na to, iż zaburzenia osobowości, które wpływają na postawę wobec miłości są częściej i bardziej zauważalne u kobiet niż u mężczyzn. Cechy antyspołeczne lub narcystyczne, które zauważamy u ludzi niemalże codziennie sprawiają, że osoby takie traktują miłość mniej poważnie, widzą ją raczej jako gre i zabawe, która przyności jedynie korzyści dla własnej osoby.
    Widocznym błędem artykułu jest niewyjaśnienie przebiegu przedstawionych badań.
    Mimo wyraźnie podkreślonych wyników, które mówią o tym, że osoby z wysokim wskaźnikiem dysfunkcjonalności wykazują niższy poziom intymności w związku niż badani z niskim wskaźnikiem, nie wiemy na podstawie czego postawiony jest dany wniosek. Możemy się tego dowiedzieć jednak z tekstu źródłowego, który mówi nam o przeprowadzonym badaniu. Badanie zostało przeprowadzone na podstawie kwestionariusza Stylu Życia 05/SK.
    Wynik przedstawił bardzo silną, negatywną korelacje między siłą więzi małżeńskiej a ogólnym nasileniem dysfunkcjonalności.
    Podsumowując, każde zaburzenie osobowości negatywnie wpływa na relacje miłosną dwojga ludzi i prowadzi do negatywnych wpływów na wzajemną komunikację. Związki, w których choć jedna osoba cierpi na zaburzenie osobowości, zawsze wyglądają nieco inaczej niż przeciętna relacja. Autorka streszczenia upomina nas jednak, że nie każde zaburzenie prowadzi do destrukcyjnego wpływu na partnerów. Wystarczy chęć poprawy, czyli szczera rozmowa i próby zrozumienia drugiej osoby.

  8. Przedstawiony wyżej artykuł porusza interesujący temat funkcjonowania w związkach i odczuwania miłości przez osoby cierpiące na różnego rodzaju zaburzenia osobowości. Autorka artykułu zadbała o staranny podział pracy, w której najpierw wyróżniła dziesięć typów zaburzeń osobowości, potem opisała i przedstawiła wyniki trzech badań, a na końcu udzieliła wartościowych wskazówek dla czytelników artykułu. Bardzo dobrym rozwiązaniem okazało się wyróżnienie wyników badań w tekście, ponieważ praca stała się dzięki temu jeszcze bardziej przejrzysta. Wyniki przedstawionych badań w jasny i klarowny sposób wykazują dodatnie związki między naciskiem objawów zaburzeń osobowości a deficytami we wszystkich aspektach miłosnych relacji branych pod uwagę w artykule źródłowym.

    Wielką zaletą autorki artykułu jest podkreślenie, że niekorzystne zjawiska w relacjach miłosnych są uzależnione od rodzaju zaburzenia i mogą się między sobą różnić. Opisanym przykładem może być zaburzenie obsesyjno-kompulsywne u mężczyzn, które jest powiązane z miłością troskliwą lub zaburzenia schizotypowe u kobiet, które łączą się z miłością racjonalną, co opisano w pierwszym badaniu. Kolejną zaletą artykułu jest podkreślenie, że związki zaburzeń osobowości z postawami wobec miłości są bardziej widoczne u mężczyzn niż wśród kobiet. Warto zwrócić uwagę na to, że osoby, które cierpiały na różnego rodzaju zaburzenia osobowości, wykazują głębokie deficyty w zdolności przeżywania i doświadczania uczucia miłości. Ostatnie opisane w artykule badanie pokazuje, że jakość więzi małżeńskiej jest związana z występowaniem zaburzeń u małżonki, czy małżonka. Wyjątkami są : osobowość zależna, histrioniczna i obsesyjno – kompulsywna, w których nie widać korelacji z długością trwania małżeństwa, na co warto byłoby zwrócić uwagę w artykule.

    Należy jednak zaznaczyć, że autorka artykułu skupiła się głównie na przedstawieniu celów badań i wypływających z nich wniosków. W powyższej pracy nie znajdujemy jednak szczegółowych opisów przebiegu badań, które pozwoliłyby, na wnikliwe rozpatrzenie problemu doświadczania i postaw wobec miłości przez osoby cierpiące na zaburzenia osobowości. Nie otrzymujemy informacji o procedurze prowadzenia badań i osobach badanych. Warto byłoby przedstawić sposób prowadzenia badań korelacyjnych przy pomocy kwestionariusza Stylu Życia 05/SK, o których szerzej dowiadujemy się jedynie po przeczytaniu tekstu źródłowego. Przywołanie przykładowych odpowiedzi na pytania w kwestionariuszu, charakterystycznych dla różnego typu zaburzeń byłoby wartościowe, ponieważ pomogłoby zrozumieć sposób prowadzenia opisanych badań. Niemniej jednak należy się w pełni zgodzić ze stwierdzeniem kluczowym w artykule, że zaburzenia osobowości ograniczają zdolność ludzi do przeżywania miłości.

Comments are closed.

Related Posts