Znajome twarze wyglądają na szczęśliwsze

Ludzie preferują znane sobie osoby i rzeczy, niż te nieznane – efekt ten był pokazywany i wielokrotnie replikowany w badaniach psychologicznych. Jednak nadal nie znamy odpowiedzi na pytanie – dlaczego tak się dzieje?

Na to pytanie postanowili odpowiedzieć naukowcy z Uniwersytetów Columbia (Evan Carr) i Stanu Kalifornii w San Diego (Timothy Brady i Piotr Winkielman), przeprowadzając dwa eksperymenty sprawdzające, jak ludzie reagują na znane i nieznane sobie twarze wyrażające takie same emocje.

Na potrzeby eksperymentów naukowcy stworzyli obrazy twarzy kobiet i mężczyzn różniące się typem i natężeniem emocji. W pierwszym badaniu, 50 uczestników miało początkowo za zadanie śledzić kolory i liczbę kwadratów, pojawiających się losowo na niektórych twarzach. Tym samym osoby badane miały zapewniony kontakt z twarzami, jednak nie kierowały swojej uwagi bezpośrednio na nie. W drugim etapie badania uczestnicy mieli określić, która z pokazywanych na ekranie dwóch twarzy jest bardziej szczęśliwa. Co ważne, każda z par twarzy zawierała jedną twarz, która pojawiła się we wcześniejszym etapie badania oraz jedną, która była zupełnie nowa. Poza tym, obie twarze w parze wyrażały te same emocje, w takim samym natężeniu. Wyniki pokazały, że osoby badane znacznie częściej wybierały jako bardziej szczęśliwą twarz, którą widziały w pierwszym etapie badania, niż twarz nieznaną. Co ciekawe, badani częściej wskazywali znajomą sobie twarz, gdy wyrażane przez nią emocje sięgały od neutralnych do pozytywnych. Takiej prawidłowości nie zaobserwowano w przypadku twarzy wyrażających złość.

W drugim z przeprowadzonych eksperymentów 40 uczestników oglądało serię twarzy (znanych i nieznanych) i decydowało, czy dana twarz jest „szczęśliwa” czy „zła”. Badani dodatkowo szacowali, jak bardzo jest szczęśliwa (na skali 0 – 100%). Uzyskane wyniki okazały się spójne z rezultatami pierwszego eksperymentu – badani częściej wskazywali znaną sobie twarz jako bardziej szczęśliwą, ale tylko wtedy, gdy twarze były neutralne albo pozytywne.